XXI Ogólnopolska Konferencja Behawioryzmu Zwierząt
Baza wiedzy
Cukrzyca u psa – jak dieta wspiera leczenie i poprawia jakość życia?

Cukrzyca często kojarzona jest wyłącznie z ludźmi, dlatego wielu opiekunów zwierząt dziwi się, że ich pies czy kot również może na nią zachorować. A jednak – cukrzyca dotyka także naszych czworonożnych przyjaciół!
Cukrzyca u psa – klasyfikacja
U psów wyróżnia się trzy główne typy cukrzycy, choć klasyfikacja ta, zaczerpnięta z medycyny ludzkiej, nie zawsze w pełni odpowiada realiom weterynaryjnym:
- Cukrzyca typu I (insulinozależna) – dotyczy większości psów, bo aż około 90% przypadków. Może być wywołana chorobą autoimmunologiczną prowadzącą do uszkodzenia trzustki, infekcjami lub uwarunkowaniami genetycznymi związanymi z rasą.
- Cukrzyca typu II (insulinoniezależna, pierwotna) – rzadko spotykana u psów, znacznie częściej występuje u kotów.
- Cukrzyca typu III (wtórna) – rozwija się w wyniku innych chorób, takich jak zapalenie lub nowotwór trzustki, a także schorzeń endokrynologicznych, np. nadczynności nadnerczy czy niedoczynności tarczycy. Może być również efektem stosowania leków diabetogennych, takich jak glikokortykosteroidy czy progestageny.
Normy cukru u psa
Cukrzyca to zaburzenie dotyczące poziomu glukozy we krwi, który różni się w zależności od gatunku. U psów prawidłowe stężenie glukozy mieści się w przedziale 70–130 mg/dl. Kiedy wynik nieco wykracza poza zakres referencyjny, mówi się o łagodnej hiperglikemii. Gdy osiąga wartość 180–220 mg/dl, przekracza tzw. próg nerkowy, co skutkuje obecnością glukozy w moczu. Jednak jej wykrycie (lub brak) nie jest jednoznacznym wskaźnikiem cukrzycy – we wczesnym stadium choroby glukoza w moczu może się nie pojawiać.
Poziom cukru u psa jako cecha osobnicza
Należy pamiętać, że poziom glukozy u psa zależy również od jego wielkości, rasy itd.. Delikatnie obniżony lub podwyższony poziom cukru u psa nie musi być powodem do paniki. Wyniki badań zawsze należy skonsultować z lekarzem weterynarii, a w przypadku nieprawidłowości warto wykonać dodatkowe badania.Hiperglikemia u psa
Nieketonowy hiperglikemiczny zespół hipermolalny (HHNK) to rzadkie, zagrażające życiu powikłanie cukrzycy u psów. Charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem glukozy we krwi oraz ciężkim odwodnieniem, bez objawów kwasicy ketonowej. Stan ten prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu układu nerwowego i śpiączki.
Na początku pojawiają się klasyczne objawy cukrzycy, a następnie pies staje się coraz bardziej apatyczny, traci apetyt, pije mniej i w końcu zapada w śpiączkę. Leczenie polega na dożylnym podawaniu płynów i stopniowym obniżaniu glukozy we krwi. Pies wymaga hospitalizacji, aż jego życie przestanie być zagrożone. Rokowanie jest niestety niekorzystne.
Cukrzyca u psa – przyczyny
Cukrzyca typu 1, czyli insulinozależna, jest najczęściej diagnozowaną formą cukrzycy u psów. W jej przebiegu dochodzi do całkowitego zaniku komórek beta trzustki, które przestają produkować insulinę, co zwykle wynika z autoimmunologicznego uszkodzenia. Choroba jest nieodwracalna i rzadko przechodzi w remisję, z wyjątkiem cukrzycy u suk niekastrowanych spowodowanej zaburzeniami hormonalnymi. Do głównych przyczyn należy:
- otyłość,
- choroby trzustki,
- zakażenia,
- predyspozycje genetyczne.
Cukrzyca u psa – objawy
Objawy cukrzycy u psów mogą się różnić w zależności od tego, czy choroba jest powikłana, czy nie. Do najczęściej występujących objawów należą:
- zwiększone pragnienie (polidypsję),
- wielomocz (poliurię),
- wzmożony apetyt (polifagia), wynikający z oddziaływania małej ilości glukozy na ośrodek głodu w mózgu,
- utrata masy ciała przy normalnej podaży pokarmu lub nawet większej – rozpad białek budujących organizm,
- senność i apatia,
- wymioty,
- gorsza jakość sierści,
- zaćmę cukrzycową,
- choroby trzustki,
- choroby układu moczowego, szczególnie nawracające stany zapalne pęcherza moczowego.
Warto dodać, że objawy cukrzycy u psów mogą początkowo być subtelne i łatwe do przeoczenia. Z czasem cukrzyca prowadzi do poważniejszych problemów, jak np. zaćma, gdy glukoza gromadzi się w soczewce oka i powoduje jej zmętnienie. Szybka diagnoza i odpowiednie leczenie są kluczowe, aby zapobiec dalszym komplikacjom.
Objawy cukrzycy u starego psa raczej nie różnią od objawów, które przejawiają się u młodszych zwierząt.
Nieprawidłowa glukoza u psa – zaburzenia behawioralne
Cukrzyca u psów często zostaje zdiagnozowana przypadkowo, np. podczas leczenia innych chorób związanych z cukrzycą, przed zabiegami lub gdy zmienia się zachowanie psa. Zmiany w zachowaniu mogą być wynikiem problemów zdrowotnych, dlatego ważne jest, by w wywiadzie z opiekunem uwzględnić historię chorób, leczenia i obecne problemy zdrowotne. Jeśli pies nie był badany przez dłuższy czas, warto zlecić wizytę u lekarza weterynarii. Współpraca behawiorysty i lekarza weterynarii jest kluczowa, bo niektóre zaburzenia zachowania mogą wynikać z cukrzycy lub innych chorób.
Cukrzyca u psa – rokowania
Rokowania zależą od wczesnej diagnozy i skutecznego leczenia. Przy odpowiedniej opiece wiele psów prowadzi normalne, aktywne życie. Nieleczona cukrzyca grozi poważnymi powikłaniami, a nawet zagrożeniem życia zwierzęcia.
Cukrzyca jest nieuleczalna! Wymaga od opiekuna stałego monitoringu glikemii (poziomu glukozy we krwi), podawania zastrzyków z insuliny, regularnych wizyt w gabinecie weterynaryjnym i reżimu dietowego.
Cukrzyca u psa leczenie – insulinoterapia
Regularne podawanie insuliny to kluczowy element leczenia cukrzycy u psów. Ponieważ trzustka chorego zwierzęcia nie produkuje wystarczającej ilości hormonu, konieczne jest codzienne jego uzupełnianie.
Aby insulina działała prawidłowo, należy ją przechowywać w lodówce (2–8°C), chronić przed światłem i nigdy nie zamrażać. Przed podaniem wystarczy delikatnie obrócić fiolkę, by dokładnie wymieszać jej zawartość.
Leczenie rozpoczyna się od ustalenia odpowiedniej dawki insuliny, dopasowanej do wagi i indywidualnych potrzeb psa. Początkowe tygodnie wymagają regularnych wizyt u weterynarza, który monitoruje poziom glukozy we krwi i moczu oraz ocenia reakcję organizmu na leczenie. U większości psów konieczne są dwa zastrzyki dziennie, choć w niektórych przypadkach wystarczy jedna dawka.
Jeśli cukrzyca jest trudna do ustabilizowania, weterynarz może zalecić hospitalizację w celu wykonania tzw. krzywej cukrowej. Stała kontrola, odpowiednia dieta i dopasowane leczenie pozwalają wielu psom prowadzić aktywne i komfortowe życie pomimo choroby, ale opiekun musi być gotowy na wprowadzenie zmian w swojej rutynie i rozpoczęcie nowego życia z psim cukrzykiem.
Leczenie cukrzycy u psów – dodatkowe działania
Oprócz insulinoterapii oraz zmiany diety opiekunowie powinni zadbać o:
- Aktywność fizyczną
Regularny ruch jest kluczowy, zwłaszcza u otyłych psów, ponieważ pomaga kontrolować poziom glukozy i zmniejsza insulinooporność. Poprawia także ukrwienie tkanek, co ułatwia działanie insuliny. Należy jednak unikać nieregularnego - i nadmiernego wysiłku, który może prowadzić do groźnej hipoglikemii.
- Leczenie chorób współistniejących
Każda infekcja, stan zapalny czy zaburzenie hormonalne może zwiększać oporność na insulinę i utrudniać kontrolę cukrzycy. Kluczowe jest wczesne rozpoznanie i leczenie tych schorzeń, by poprawić skuteczność terapii cukrzycy. - Sterylizację suk
Cukrzyca jest wskazaniem do sterylizacji, ponieważ progesteron wydzielany po cieczce działa diabetogennie. Usunięcie jego źródła stabilizuje poziom insuliny i ułatwia leczenie. Suki z cukrzycą powinny być poddane zabiegowi jak najszybciej.
Cukrzyca u psa – koszt leczenia
Szacując koszt leczenia cukrzycy u psa, należy uwzględnić wydatki na leki, badania oraz odpowiednią dietę.
Cena insuliny może wynosić od kilkudziesięciu do kilkuset złotych miesięcznie. Regularne wizyty u lekarza weterynarii, badania krwi i moczu to dodatkowy wydatek, sięgający od kilkudziesięciu do kilkuset złotych za każdą kontrolę. Należy również pamiętać, że specjalistyczne karmy weterynaryjne są zazwyczaj droższe niż standardowe pożywienie dla psów.
Cukrzyca u psa – dieta
Dieta psa z cukrzycą powinna być starannie kontrolowana – nie można karmić zwierzęcia według własnego uznania. Należy unikać podawania smakołyków między posiłkami, a jeśli są one konieczne, np. podczas treningu, ich kaloryczność powinna być uwzględniona w dziennej dawce energii. Szczególnie ważne jest wyeliminowanie przysmaków bogatych w cukry i skrobię.
Wielu psich cukrzyków jest karmionych dietą BARF lub jej gotowaną wersją, co umożliwia precyzyjną kontrolę składu i smaku posiłków. To istotne, ponieważ psy z cukrzycą powinny jeść regularnie. Na ogół nie stanowi to problemu, ponieważ jednym z objawów choroby jest wzmożony apetyt (polifagia).
Na rynku dostępne są także suche i mokre karmy przeznaczone dla psów z cukrzycą. Jednak sucha karma to produkt wysokoprzetworzony, zawierający nawet 20% węglowodanów, co nie jest wskazane dla cukrzyków. Dodatkowo jej porcje są niewielkie w porównaniu do karmy mokrej, co może być frustrujące dla psa cierpiącego na polifagię. Karmy półwilgotne również nie są odpowiednie, ponieważ zawierają dodatki utrudniające kontrolowanie poziomu cukru we krwi.
Odpowiednia dieta, obok regularnego podawania insuliny, odgrywa kluczową rolę w leczeniu cukrzycy u psa. Najlepiej, aby zwierzę spożywało specjalistyczną karmę zaleconą przez lekarza weterynarii, podawaną codziennie o stałych porach.
Cukrzyca u psa – kurs
Zapewnienie starszym psom dobrego życia wymaga od opiekunów i specjalistów szukania nowych rozwiązań. Jak możemy wspierać czworonogi, by cieszyły się komfortem do późnej starości? Podczas tegorocznej edycji omówimy żywienie, odpowiednią aktywność oraz stymulację umysłową oraz dietę w chorobie, czyli jak karmić psa otyłego, dostosować dietę dla psa z cukrzycą lub innymi chorobami
Dodatkowo czeka na Was panel dyskusyjny oraz warsztaty!
KontaktMasz pytania? Napisz do nas lub zadzwoń
Opiekun Merytoryczny
Daria Poniedziałek
Daria.Poniedziałek@forum-media.pl
tel. kom.: 537 901 069
Współpraca Sponsorska i Reklamowa
Joanna Skitek
Joanna.Skitek@forum-media.pl
tel. kom.: 607 221 288

Współpraca Barterowa i Marketingowa
Weronika Nowacka
weronika.nowacka@forum-media.pl
tel.: +48 61 62 87 004

BIURO OBSŁUGI KLIENTA
tel kom: 781 153 769
Godziny pracy:
pon. - pt. 08:00 - 16:00


